Nevra UÇKAÇ / İZMİR, )- İZMİR İktisat Kongresi'nin yıkılan binası, valilik önderliğinde kongrenin 100'üncü yılında aslına uygun yeniden inşa edilecek. Binanın dış cephesi döneme uygun, iç kısmı ise modern bir kongre merkezi görünümünde düzenlenecek. Yapının bulunduğu arkeolojik alandaki kazılarda bulunan Osmanlı dönemi parçalarının da sergileneceği kongre merkezinde, 17 Şubat 2023'te uluslararası bir iktisat kongresi gerçekleştirilecek.
Yeni Türkiye'nin iktisat politikasını belirlemek amacıyla 17 Şubat 1923'te Gazi Mustafa Kemal Atatürk öncülüğünde gerçekleştirilen İzmir İktisat Kongresi'nin düzenlendiği bina, aslına uygun yenilenecek. Vali Yavuz Selim Köşger, kazı alanında yeni kongre binasına ilişkin çalışmalarda gelinen son nokta ile ilgili açıklama yaptı. Açıklamada Vali Yardımcısı Faik Arıcan, Müze Müdürü Cengiz Topal, Kazı Başkanı Akın Ersoy, Doğal Kaynaklar Ruhsat ve Kültür Varlıkları Müdürü Orhan Demirağlar ve mimar Salih Seymen de hazır bulundu. Kongre binası, İzmir İktisat Kongresi'nin 100'üncü yıl dönümü olan 17 Şubat 2023'te bitirilmek üzere yeniden inşa edilecek. Çeşitli kalıntıların bulunduğu kazı çalışmaları sayesinde İzmir'de ilk kez Osmanlı dönemine ait arkeolojik kazı çalışması da yapılacak. Bulunan kalıntıların bina içerisinde sergileneceğini kaydeden Vali Köşger, binanın dış cephesinin döneme uygun, iç kısmının ise modern bir kongre merkezi görünümünde olacağını belirtti.
OSMANLI ARKEOLOJİK KAZISI YAPILIYOR
Vali Köşger, Mustafa Kemal Atatürk'ün Kurtuluş Savaşı gerçekleştikten hemen sonra, Cumhuriyeti ilan etmeden önce 17 Şubat 1923'te 'Osmanlı Bankası' deposu diye adlandırılan binada, gerçek bağımsızlığın ekonomik bağımsızlıkla sağlanacağı şuuruyla iktisat kongresi yapmayı planladığını anlattı. 1'inci İzmir İktisat Kongresi'nin yapıldığı binanın bulunduğu alanın 2 parselden oluştuğunu belirten Vali Köşger, şöyle devam etti:
"1979 yılında tam tescillenme aşamasındayken bina yıkılmış. İki parça olan arsanın biri tescilliydi. Biz 2021 yılının aralık ayında ikinci parçayı da tescilledik. Kongrenin 100'üncü yılında, 17 Şubat 2023'te bir faaliyet başlayacağını daha önce söylemiştim. Şimdi o faaliyetin ikinci aşamasındayız. Birinci aşamada 14 Nisan itibariyle arsayı sahibinden satın aldık ve çalışmalar başladı. İkinci aşama ise buradaki arkeolojik alanın kazılmasıyla ilgili. Burası, bizdeki arkeolojik bilgilere göre İzmir'in iç limanı. Dolayısıyla Osmanlı döneminde doldurulmuş bir alan. O doldurulmuş alan üzerine yapılan bir binadan bahsediyoruz. Öncelikli hedef, Osmanlı arkeolojik kazısı yapmak. Şu an binanın temel görüntüleri ortaya çıkmış durumda. Bu aşamadan sonra bir iki noktadan sondaj yapılacak. Burası dolgu alanı olmasına rağmen 'daha eskiye dayanan arkeolojik bilgi olabilir mi' diye sondaj kazıları yapılacak. Bu kazılarda eğer daha geçmiş tarihli bulgu, belge ve kalıntı ele geçerse kazı daha da ilerletilecek ancak dolgu alanı olduğunu bildiğimizden daha eski tarihli bir kalıntıya rastlanılmayacağı düşünülüyor. Ama bu kazı her halükarda yapılacak. Daha sonra da bina ile ilgili yol almaya başlayacağız. Binanın mimari projesi de tamamlanıyor. İnşallah en kısa sürede yeniden inşa edeceğimiz binada da ihale yapıp 17 Şubat 2023'te uluslararası bir iktisat kongresini gerçekleştireceğiz. Kazı sırasında bulunan parçaları da uygun noktalarda sergileyeceğiz." 
'ORTAYA ÇIKANLARIN TAMAMI KORUNACAK'  
Kazı çalışmalarında çeşitli seramik parçaları, pipolar, bozuk paralar ve Osmanlı dönemine ait bir sikke bulunduğunu ifade eden Vali Köşger, bulunan malzemelerin de sergileneceğini ifade ederek, "Onun dışında kayda değer bir şey bulunamadı. Burası Osmanlı arkeolojik kazısı olarak da İzmir'deki ilk kazı. Yani ilk defa İzmir'de Osmanlı dönemine ait bir kazı yapılmış oldu. Ortaya çıkanların tamamı korunacak. Bina, eski haline uygun inşa edilecek. Taştan bir dış cephe olacak, çatısı döneme yakın malzemelerden oluşturulacak. Burası incir deposuyken Atatürk, uygun bina bulamadığı için burayı planlamış. Şimdi buranın içini modern bir kongre binası olarak inşa edeceğiz. İçinde toplantı salonları olacak. YÖK Başkanlığı ve Türk Tarih Kurumu Başkanlığıyla birlikte organize ediyoruz. Onların fikirlerini alarak kongre merkezini İzmir'e kazandıracağız" değerlendirmesinde bulundu.
Binanın maliyeti ile ilgili proje çalışmaları yapıldığını vurgulayan Vali Köşger, proje neticesinde yaklaşık maliyetin hesaplanacağını bildirdi. ()